گزارش حسابرسی
این مقاله به طور جامع به بررسی گزارش‌های حسابرسی می‌پردازد. انواع مختلف گزارش‌های حسابرسی را به همراه مثال معرفی کرده و در نهایت، آنها را در قالب یک جدول طبقه‌بندی می‌کند تا درک بهتری از ویژگی‌های هر یک حاصل شود.
گزارش حسابرسی چیست؟
گزارش حسابرسی در واقع گواهی است که توسط یک حسابرس مستقل صادر می‌شود و در آن، حسابرس نظر خود را درباره صحت و دقت اطلاعات مالی یک سازمان بیان می‌کند. حسابرسان با بررسی دقیق اسناد و مدارک مالی سازمان، اطمینان حاصل می‌کنند که صورت‌های مالی، تصویر واقعی و منصفانه‌ای از وضعیت مالی سازمان ارائه می‌دهند. این گزارش‌ها برای سرمایه‌گذاران، بانک‌ها، دولت و سایر ذینفعان بسیار مهم هستند، زیرا به آنها کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد سازمان بگیرند. به عبارت ساده‌تر، گزارش حسابرسی مانند یک برچسب تأیید است که نشان می‌دهد صورت‌های مالی یک سازمان قابل اعتماد هستند.
انواع گزارش حسابرسی
انواع گزارش حسابرسی بر اساس نظر حسابرس به شرح زیر است:
گزارش حسابرسی مقبول (مطلوب، استاندارد، غیرمشروط)
ویژگی‌ها: این نوع گزارش نشان می‌دهد که صورت‌های مالی، با اصول حسابداری پذیرفته شده مطابقت دارند و هیچ انحراف قابل توجهی از این اصول در آنها وجود ندارد.
مثال: شرکتی که سال مالی خود را با موفقیت پشت سر گذاشته و صورت‌های مالی آن بدون هیچ مشکلی توسط حسابرس تایید شده است، معمولا گزارش حسابرسی استاندارد دریافت می‌کند.گزارش حسابرسی مشروط
ویژگی‌ها: در این نوع گزارش، حسابرس به یک یا چند موضوع خاص در صورت‌های مالی اشاره می‌کند که ممکن است بر تصمیم‌گیری کاربران صورت‌های مالی تأثیرگذار باشد. این موضوعات معمولا مربوط به عدم قطعیت در برخی موارد یا عدم رعایت کامل اصول حسابداری است.
مثال: شرکتی که درگیر یک دعوی حقوقی بزرگ است و نتیجه آن بر وضعیت مالی شرکت تأثیرگذار است، ممکن است گزارش حسابرسی مشروط دریافت کند.گزارش حسابرسی مردود
ویژگی‌ها: این نوع گزارش نشان می‌دهد که صورت‌های مالی، با اصول حسابداری پذیرفته شده مطابقت ندارند و انحرافات موجود در آنها به حدی است که بر تصمیم‌گیری کاربران صورت‌های مالی تأثیر قابل توجهی می‌گذارد.
مثال: شرکتی که به صورت عمدی یا سهوی اطلاعات مالی خود را دستکاری کرده است، ممکن است گزارش حسابرسی مردود دریافت کند.گزارش حسابرسی عدم اظهارنظر
ویژگی‌ها: در این نوع گزارش، حسابرس به دلیل محدودیت‌های موجود در دامنه کار خود، قادر به اظهارنظر در مورد صحت و دقت صورت‌های مالی نیست. این محدودیت‌ها ممکن است به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات کافی یا عدم همکاری مدیریت باشد.
مثال: شرکتی که در سیستم‌های حسابداری خود دچار اختلال شده و حسابرس قادر به جمع‌آوری اطلاعات کافی برای اظهارنظر نیست، ممکن است گزارش عدم اظهارنظر دریافت کند.
شرکت پاسارگاد با استفاده از دانش حسابرسی در طراحی نرم افزار قرض الحسنه و نرم افزار تعاونی اعتبار به شما کمک می‌کند تا به اهداف و خواسته‌های خود در اداره سازمان خود برسید.
جدول انواع اظهار نظر حسابرسی
|
نوع گزارش
|
ویژگی‌های اصلی
|
دلایل صدور
|
|---|---|---|
|
مقبول بدون قید و شرط
|
صورت‌های مالی از همه جهات با اهمیت، مطابق با استانداردهای حسابداری تهیه شده‌اند.
|
حسابرس از صحت و انطباق کامل صورت‌های مالی اطمینان حاصل کرده است.
|
|
مقبول با بند تاکید
|
صورت‌های مالی به طور کلی مطلوب است، اما حسابرس می‌خواهد به یک موضوع خاص توجه ویژه کند.
|
وجود رویداد یا شرایط خاصی که بر تفسیر صورت‌های مالی تأثیرگذار است.
|
|
مقبول با بند اصلاحی
|
صورت‌های مالی به طور کلی مطلوب است، اما حاوی یک یا چند موردی است که نیاز به اصلاح دارد.
|
وجود مغایرت‌هایی با استانداردهای حسابداری که بر صورت‌های مالی تأثیرگذار است.
|
|
عدم اظهار نظر
|
حسابرس نمی‌تواند نظر قطعی در مورد صورت‌های مالی ارائه دهد.
|
محدودیت‌های موجود در دامنه کار حسابرسی، عدم همکاری مدیریت یا وجود عدم قطعیت‌های قابل توجه.
|
|
منفی
|
حسابرس به این نتیجه رسیده است که صورت‌های مالی به طور قابل توجهی با استانداردهای حسابداری مطابقت ندارد.
|
وجود مغایرت‌های اساسی با استانداردهای حسابداری که بر صورت‌های مالی تأثیرگذار است.
|
عوامل تاثیر گذار بر انتخاب نوع گزارش حسابرسی
- زمینه فعالیت شرکت: در صورتی که شرکت در زمینه‌ی حساسی مانند بانکداری یا بیمه فعالیت می‌کند، حسابرس ممکن است تمایل داشته باشد در گزارش خود، بیشتر به جزئیات و ریسک‌های مالی توجه کند.
- حجم و سطح پیچیدگی صورت‌های مالی شرکت: در شرکت‌های بزرگ با سطح پیچیدگی و حجم بالا، حسابرس ممکن است نیاز داشته باشد از گزارش حسابرسی با شرایط ویژه استفاده کند.
- نوع مالکیت شرکت: در صورتی که شرکت دارای مالکیت خانوادگی باشد، حسابرس ممکن است به دلیل تعارض منافع، بیشتر به جزئیات توجه کند.
- قوانین و مقررات محلی: در برخی کشورها ممکن است قوانین و مقرراتی وجود داشته باشد که محتوای گزارش را تعیین کنند.
- فشارهای خارجی: فشارهای خارجی مانند فشار سهامداران و بدهکاران، می‌توانند بر انتخاب نوع گزارش‌های حسابرسی تاثیرگذار باشند.
با توجه به این عوامل، حسابرس باید گزارشی را انتخاب کند که نتایج بررسی‌های او را بهترین شکل منعکس کند و برای عاملان اقتصادی قابل فهم باشد.
در صورتی که تمایل به انجام اعمال حسابداری به صورت دستی دارید، مطالعه ثبت تسهیلات در حسابداری و انتقال مانده حساب به سود و زیان برای شما مفید خواهد بود.
سوالات پرتکرار
1. چه فرقی بین گزارش های حسابرسی و گزارش مالی وجود دارد؟
گزارش مالی توسط مدیران یا صاحبان کسب و کار صادر می‌شود و در آن اطلاعات مالی کسب و کار را برای دوره مالی خاصی نشان می‌دهد. گزارش‌های حسابرسی به عنوان نظر حسابرس در مورد صحت و سقم گزارش مالی استفاده می‌شود.
2. چه تفاوتی بین گزارش نظام‌مند و گزارش رایج وجود دارد؟
گزارش نظام‌مند برای حسابرسی شرکت‌هایی که به لحاظ قانونی موظف به حسابرسی هستند، صادر می‌شود؛ در حالی که گزارش رایج برای شرکت‌های غیرموظف به حسابرسی است.
3. انواع گزارش‌های حسابرسی کدامند؟
چهار نوع گزارش مخصوص حسابرسی وجود دارد: گزارش‌های بدون نظر، گزارش‌های با نظر منفی(مردود)، گزارش‌های با نظر مثبت(مقبول یا استاندارد) و گزارش‌های مشروط.
4. گزارش تأیید صحت حسابرسی، چه چیزی را تأیید می‌کند؟
این گزارش تأیید صحت حسابرسی، صحت و صداقت گزارش‌های مالی شرکت را تأیید می‌کند.
5. گزارش‌های حسابرسی بدون نظر چیست؟
گزارش بدون نظر به این معنی است که حسابرس پس از انجام کار حسابرسی، قادر به ارائه نظری در مورد صحت یا سقم گزارش مالی نیست. این ممکن است به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات کافی یا عدم تأییدیه‌های لازم باشد.
6. گزارش‌های حسابرسی با نظر منفی چیست؟
چنین گزارشی، به این معنی است که حسابرس به نتیجه رسیده است که گزارش مالی دارای ابهامات جدی و غیر قابل قبول است. این شامل تخلفات جدی جهت حسابرسی و یا نقض قوانین مالی است.
7. گزارش حسابرسی مشروط چیست؟
گزارش مشروط، گزارشی است که حسابرس در آن به شرایط محدودی که قبل از صدور گزارش ایجاد شده‌اند، اشاره می‌کند. به عبارت دیگر، حسابرس در این گزارش، نظر خود را فقط در مورد جزئیات خاصی از صورت‌های مالی شرکت مورد بررسی (مثلاً سیستم حسابداری) اعلام می‌کند و در مورد سایر جوانب، نظری را ارائه نمی‌دهد.
8. چه نکاتی در انتخاب نوع گزارش های حسابرسی باید مورد توجه قرار گیرد؟
اندازه، نوع و فعالیت‌های شرکت، نوع دارایی‌ها و بدهی‌ها، وجود ریسک‌های خاص و مدیریت داخلی از جمله عوامل مهمی هستند که در انتخاب نوع گزارش در زمان حسابرسی باید مورد توجه قرار گیرند.
9. چه مدارکی باید برای صدور گزارش‌های حسابرسی خاص در اختیار حسابرس قرار گیرد؟
گزارش‌های حقوقی، قراردادهای خاص، یادداشت‌های توضیحی، و دستورالعمل‌های داخلی شرکت
10. آیا همه شرکت‌ها موظف به صدور گزارش نظام‌مند هستند؟
خیر، فقط شرکت‌هایی که برای آنها قانوناً این الزام وجود دارد، موظف به صدور گزارش نظام‌مند هستند.
11. چگونه پولشویی در گزارش حسابرسی منعکس می‌شود؟
اگرچه پولشویی به طور مستقیم در گزارش حسابرسی ذکر نمی‌شود، اما ممکن است به صورت غیرمستقیم به آن اشاره شود. برای مثال، اگر حسابرس در مورد ضعف کنترل‌های داخلی که می‌تواند منجر به پولشویی شود، نگرانی داشته باشد، ممکن است در گزارش حسابرسی به این موضوع اشاره کند. در صورتی که با مفهوم پولشویی آشنایی ندارید مقاله پولشویی چیست را بخوانید.
لطفا یک نمونه گزارش حسابرسی مقبول بگذارید
نمونه گزارش حسابرس داخلی هم دارید؟