نحوه تشکیل شرکت تعاونی

شرکت تعاونی چیست؟

شرکت تعاونی، یک نوع کسب‌وکار است که در آن گروهی از افراد برای رسیدن به اهداف مشترکی مانند بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضای خود، تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت، همه اعضا دارای یک رأی برابر هستند و سود شرکت به نسبت سهم‌الشرکه هر عضو تقسیم می‌شود. 

انواع شرکت تعاونی

1. شرکت تعاونی تولید
تعریف: این نوع تعاونی برای فعالیت‌های تولیدی در زمینه‌های مختلف مانند کشاورزی، صنعتی، معدنی و خدمات تولیدی تشکیل می‌شود.
هدف: هدف اصلی این نوع تعاونی‌ها تولید کالا و خدمات است. اعضا با همکاری هم، در تولید یک محصول یا ارائه خدمات شرکت می‌کنند.
مثال: تعاونی‌های کشاورزی برای تولید محصولات زراعی یا دامداری، تعاونی‌های صنعتی برای تولید محصولات کارخانه‌ای.
2. شرکت تعاونی مصرف
تعریف: این نوع تعاونی برای تأمین نیازهای مصرفی اعضا تشکیل می‌شود. تعاونی‌های مصرف کالاها و خدمات مورد نیاز اعضای خود را از طریق خرید عمده با قیمت کمتر تهیه و بین اعضا توزیع می‌کنند.
هدف: کاهش هزینه‌ها و دسترسی بهتر به کالاهای اساسی و مصرفی برای اعضا.
مثال: تعاونی‌های مصرف کارکنان ادارات یا شرکت‌ها که کالاهای مورد نیاز مصرفی اعضا را با تخفیف تهیه می‌کنند.
3. تعاونی‌های مسکن
تعریف: تعاونی‌های مسکن برای تأمین مسکن ارزان و مناسب برای اعضا تأسیس می‌شوند.
هدف: کمک به اعضا برای دستیابی به مسکن با قیمت مناسب و با استفاده از امکانات مشترک.
مثال: تعاونی‌های مسکن برای کارکنان دولتی یا بخش‌های خصوصی که ساخت و ساز خانه‌های مشترک را برای اعضا مدیریت می‌کنند.
4. تعاونی‌های چندمنظوره
تعریف: این نوع تعاونی‌ها همزمان چند فعالیت مختلف را انجام می‌دهند، مانند تولید و توزیع کالاها و خدمات.
هدف: ترکیب مزایای تعاونی‌های تولید و مصرف و ارائه خدمات گسترده‌تر به اعضا.
مثال: تعاونی‌های چندمنظوره روستایی که هم در تولید محصولات کشاورزی فعال هستند و هم توزیع کالاهای مورد نیاز اعضا را انجام می‌دهند.
5. تعاونی‌های اعتبار
تعریف: تعاونی‌ اعتبار به منظور تأمین تسهیلات مالی و اعتباری برای اعضای خود تأسیس می‌شود.
هدف: ارائه تسهیلات مالی، وام و سرمایه‌گذاری به اعضا.
مثال: تعاونی‌های اعتبار که به اعضا وام با نرخ بهره پایین ارائه می‌دهند.

شرایط تشکیل شرکت تعاونی

1. تعیین نوع شرکت تعاونی
ابتدا باید نوع شرکت تعاونی مشخص شود. شرکت‌های تعاونی به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

شرکت تعاونی تولید: برای فعالیت‌های تولیدی در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی، معدنی و غیره.
شرکت تعاونی مصرف: برای تأمین نیازهای مصرفی اعضا از طریق خرید و توزیع کالاها.
2. تأسیس هیأت مؤسس
برای تشکیل شرکت تعاونی، حداقل باید 7 نفر به عنوان هیأت مؤسس انتخاب شوند. این افراد مسئولیت اولیه تأسیس و راه‌اندازی تعاونی را به عهده دارند. اعضای هیأت مؤسس باید به طور رسمی معرفی شوند و از صلاحیت قانونی برخوردار باشند.

3. تدوین اساسنامه
هیأت مؤسس باید اساسنامه شرکت تعاونی را تهیه و تدوین کند. این اساسنامه باید شامل مواردی مانند نام شرکت، موضوع فعالیت، سرمایه، شرایط عضویت، و نحوه تقسیم سود و زیان باشد. اساسنامه باید مطابق با الگوهای مورد تأیید اداره تعاون تهیه شود.

4. دعوت به عضویت
پس از تدوین اساسنامه، هیأت مؤسس باید با اعلام عمومی از افراد علاقه‌مند به عضویت در تعاونی دعوت کند. متقاضیان عضویت باید مدارک مورد نیاز را ارائه دهند و سهم‌الشرکه تعیین شده را پرداخت کنند.

5. تشکیل مجمع عمومی مؤسس
مجمع عمومی مؤسس با حضور اعضای هیأت مؤسس و متقاضیان عضویت برگزار می‌شود. در این مجمع، موارد زیر بررسی و تصویب می‌شوند:

تأیید اساسنامه
انتخاب هیأت مدیره و بازرسین
تعیین سرمایه اولیه تعاونی
تصویب برنامه‌های کاری شرکت
6. ثبت شرکت تعاونی
پس از تصویب موارد فوق در مجمع عمومی مؤسس، باید مدارک مورد نیاز به اداره تعاون ارائه شود. این مدارک شامل:

اساسنامه تصویب شده
صورتجلسه مجمع عمومی مؤسس
لیست اعضای هیأت مدیره و بازرسین
مدارک شناسایی اعضا
مدارک پرداخت سرمایه اولیه
اداره تعاون پس از بررسی مدارک و تطابق با قوانین، مجوز تأسیس شرکت تعاونی را صادر می‌کند.

7. ثبت شرکت و دریافت شماره ثبت
پس از اخذ مجوز از اداره تعاون، باید شرکت تعاونی در اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت برسد. پس از ثبت، شماره ثبت و شناسه ملی به شرکت اختصاص داده می‌شود و شرکت رسماً تشکیل می‌گردد.

8. آغاز فعالیت
پس از ثبت شرکت، شرکت تعاونی می‌تواند فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کند. فعالیت‌های شرکت باید مطابق با اساسنامه و قوانین تعاونی‌ها باشد.

مزایای تشکیل شرکت تعاونی

• دموکراسی اقتصادی: در شرکت‌های تعاونی، تصمیم‌گیری‌ها به صورت جمعی انجام می‌شود و همه اعضا در اداره شرکت نقش دارند.
• پایداری: شرکت‌های تعاونی به دنبال سود کوتاه‌مدت نیستند و بر توسعه پایدار و بلندمدت تمرکز دارند.
• همبستگی اجتماعی: شرکت‌های تعاونی به تقویت روابط اجتماعی و همکاری بین اعضا کمک می‌کنند.
• ایجاد اشتغال