بارکد چیست؟
در این مقاله، با مفهوم بارکد و انواع مختلف آن آشنا می‌شوید. همچنین، با دستگاه‌های بارکدخوان مختلف و عملکرد آنها آشنا خواهید شد. در پایان، به بررسی کیو آر کد به عنوان یکی از پرطرفدارترین بارکدهای دوبعدی خواهیم پرداخت.
بار کد چیست؟
بارکد (Barcode) یک کد تصویری است که اطلاعاتی را به صورت خطوط و فاصله‌های موازی نمایش می‌دهد. این کدها معمولاً بر روی محصولات قرار می‌گیرند و به وسیله دستگاه‌های خاصی به نام اسکنرهای بارکد خوانده می‌شوند. بارکدها برای شناسایی سریع و دقیق کالاها، موجودی انبار، قیمت‌گذاری و پیگیری محصولات استفاده می‌شوند.
بارکدها معمولاً شامل خطوطی با عرض‌های مختلف هستند که هر یک از این خطوط و فواصل بین آنها به عنوان یک واحد اطلاعاتی شناخته می‌شود. اسکنر بارکد با تاباندن نور به بارکد و تشخیص تغییرات در بازتاب نور، این اطلاعات را به داده‌هایی قابل خواندن برای کامپیوتر تبدیل میکند.
انواع بارکد
انواع بارکد را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- بارکد یک بعدی (1D Barcode)
بارکدهای یک‌بعدی شامل خطوط موازی با عرض‌های مختلف هستند که اطلاعات را به صورت افقی نمایش می‌دهند.- UPC (Universal Product Code): این نوع بارکد در خرده‌فروشی‌ها بسیار رایج است و برای شناسایی محصولات استفاده می‌شود. معمولاً روی بسته‌بندی محصولات غذایی و کالاهای مصرفی دیده می‌شود.
- EAN (European Article Number): مشابه UPC است و بیشتر در اروپا استفاده می‌شود. این نوع بارکد نیز برای شناسایی محصولات در فروشگاه‌ها به کار می‌رود.
- Code 39: این نوع بارکد می‌تواند حروف، اعداد و برخی از نمادهای خاص را نمایش دهد. به‌طور گسترده در صنایع برای شناسایی اقلام و مدیریت موجودی استفاده می‌شود.
- بارکد دو بعدی (2D Barcode)
بارکدهای دوبعدی به جای خطوط، از الگوهای مربعی یا مستطیلی برای نمایش اطلاعات استفاده می‌کنند و قادر به ذخیره اطلاعات بیشتری نسبت به بارکدهای یک‌بعدی هستند.
- QR Code (Quick Response Code): این نوع بارکد می‌تواند حجم زیادی از اطلاعات مانند لینک‌های وب، اطلاعات تماس یا حتی متن را ذخیره کند. QR کدها در تبلیغات، بلیت‌ها، کارت‌های ویزیت و موارد دیگر بسیار رایج هستند.
- Data Matrix: این بارکد دوبعدی کوچک و فشرده است و معمولاً در صنایع الکترونیک، پزشکی و تولید استفاده می‌شود. به دلیل اندازه کوچک، در محصولات کوچک یا بسته‌بندی‌های فشرده کاربرد دارد.
- PDF417: این نوع بارکد دوبعدی به‌صورت مستطیلی است و می‌تواند اطلاعات متنی و عددی زیادی را ذخیره کند. معمولاً در کارت‌های شناسایی، بلیت‌ها و اسناد رسمی استفاده می‌شود.
آیا می‌دانستید که موسسات قرض الحسنه و تعاونی های اعتبار امکان اتصال مستقیم دستگاه قلم نوری و وب کیوسک بانکی را نیز به نرم افزار خود دارند؟
بارکد خوان چیست؟
دستگاه بارکدخوان، دستگاهی است که برای خواندن اطلاعات موجود در بارکدها استفاده می‌شود. این اطلاعات می‌تواند شامل قیمت کالا، اطلاعات محصول، تاریخ تولید، شماره سریال و بسیاری اطلاعات دیگر باشد.دستگاه بارکد خوان چگونه کار میکند؟
- تابش نور: هنگامی که اسکنر بارکد را بر روی یک بارکد نگه می‌دارید، یک پرتو نور (معمولاً نور قرمز) از طریق لیزر یا LED به بارکد تابانده می‌شود. این نور به خطوط سیاه و فواصل سفید بارکد برخورد میکند.
- انعکاس نور: اسکنر این تغییرات در بازتاب نور را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل میکند. این سیگنال‌ها بر اساس الگوهای متفاوتی که از خطوط و فاصله‌ها دریافت می‌شود، به داده‌های دیجیتالی تبدیل می‌شوند.
- تبدیل به سیگنال الکتریکی: سنسور موجود در اسکنر، نور بازتاب شده را دریافت کرده و آن را به یک سیگنال الکتریکی تبدیل میکند.
- رمزگشایی: این سیگنال الکتریکی به کامپیوتر ارسال شده و توسط نرم‌افزار مخصوص، به اطلاعات قابل فهم تبدیل می‌شود.
- نمایش اطلاعات: اطلاعات استخراج شده از بارکد، روی صفحه نمایش کامپیوتر یا دستگاه دیگری نمایش داده می‌شود.
انواع دستگاه بارکدخوان
- اسکنرهای دستی (Handheld Scanner): معمول‌ترین نوع اسکنر که به‌صورت دستی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- اسکنرهای ثابت (Fixed-Mount Scanner): این اسکنرها معمولاً در خطوط تولید یا پایانه‌های فروش نصب می‌شوند و نیاز به حرکت دادن محصول به سمت اسکنر دارند.
- اسکنرهای بی‌سیم (Wireless Scanner): این نوع اسکنرها بدون نیاز به کابل کار می‌کنند و از طریق بلوتوث یا وای‌فای به سیستم متصل می‌شوند.
شرکت پاسارگاد سامانه‌ای ارائه کرده است که امکان اتصال دستگاه بارکدخوان به نرم افزار مدیریت صندوق قرض الحسنه پاسارگاد را فراهم میکند. این سامانه به کاربران اجازه می‌دهد تا با استفاده از بارکدخوان، سریال شماره سپرده‌ها و شماره وام‌ها را به راحتی و با سرعت بیشتری در نرم افزار قرض الحسنه وارد کنند. با این اتصال، فرآیند ثبت اطلاعات مالی به شکل دقیق‌تری انجام می‌شود و از خطاهای انسانی جلوگیری می‌گردد.
کیو آر کد چیست؟
کد QR یا Quick Response Code نوعی بارکد دو بعدی است که به شکل یک مربع سیاه و سفید طراحی شده و حاوی اطلاعات مختلفی است. این کدها با استفاده از دوربین گوشی‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های مخصوص قابل خواندن هستند و شما را به صورت مستقیم به یک وب‌سایت، متن، شماره تلفن، ایمیل و یا اطلاعات دیگر هدایت می‌کنند.
چگونه کیو آر کد بسازیم؟
برای ساخت کیو آر کد، می‌توانید از وب‌سایت‌های تولید کیو آر کد مانند QR Code Generator استفاده کنید. ابتدا اطلاعات مورد نظر خود را مانند لینک یا متن وارد کنید. سپس کیو آر کد به صورت خودکار تولید می‌شود و می‌توانید آن را دانلود کنید. همچنین، اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای مختلفی نیز برای ساخت کیو آر کد وجود دارند. اگر برنامه‌نویس هستید، می‌توانید از کتابخانه‌های مخصوص برنامه‌نویسی برای تولید کیو آر کد استفاده کنید.
چگونه کیو آر کد را اسکن کنیم؟
بسیاری از گوشی‌های هوشمند به صورت پیش‌فرض قابلیت اسکن QR کد را دارند. دوربین را روی کد QR بگیرید تا به صورت خودکار اسکن شود. اگر این قابلیت در گوشی شما فعال نیست، می‌توانید از اپلیکیشن‌های اسکن QR کد که به صورت رایگان در فروشگاه‌های اپلیکیشن موجود هستند استفاده کنید. این اپلیکیشن‌ها معمولاً بسیار ساده هستند و با یک لمس، کد QR را اسکن می‌کنند.
بارکد روی چک‌های بانکی (کد QR چک صیادی)
با ورود سامانه صیادی، چک‌های بانکی به شکل سنتی خود تغییر کردند و بارکدهایی به نام کد QR روی آنها درج شد. این کدهای دو بعدی حاوی اطلاعات مهمی از چک هستند که امکان رهگیری و کنترل دقیق‌تری را فراهم می‌کنند.
چه اطلاعاتی در کد QR چک وجود دارد؟
- شناسه صیادی چک: یک کد منحصر به فرد برای هر چک که امکان شناسایی و ردیابی آن را در سامانه صیادی فراهم میکند.
- اطلاعات صادرکننده چک: نام بانک، شعبه و شماره حساب صادرکننده.
- اطلاعات گیرنده چک: نام و مشخصات گیرنده چک.
- مبلغ چک: مبلغی که روی چک نوشته شده است.
- تاریخ صدور و سررسید چک: تاریخ‌هایی که برای چک تعیین شده است.
سوالات متداول:
نرم افزار بارکد خوان چیست؟
نرم افزار بارکد خوان برنامه‌ای است که اطلاعات استخراج شده از یک بارکد توسط اسکنر را دریافت کرده، رمزگشایی میکند و به داده‌ای قابل فهم برای کامپیوتر تبدیل میکند. به زبان ساده‌تر، این نرم‌افزار به عنوان یک مترجم عمل میکند و زبان تصویری بارکد را به زبان قابل فهم برای سیستم‌های کامپیوتری تبدیل میکند.
بارکد خوان نوری چیست؟
بارکدخوان نوری یکی از انواع اسکنرهای بارکد است که به جای استفاده از پرتو لیزر برای خواندن بارکد، از یک سنسور نوری (مانند CCD یا CMOS) استفاده میکند. این سنسور قادر است تصویری از بارکد بگیرد و سپس این تصویر را پردازش کند تا اطلاعات موجود در آن را استخراج کند.
بارکد خوان دو بعدی چیست؟
بارکدخوان دو بعدی دستگاهی است که برای خواندن و تفسیر اطلاعات موجود در بارکدهای دو بعدی طراحی شده است. برخلاف بارکدخوان‌های یک بعدی که تنها از خطوط عمودی برای نمایش اطلاعات استفاده می‌کنند، بارکدخوان‌های دو بعدی قادر به خواندن بارکدهایی هستند که اطلاعات را در دو بعد (افقی و عمودی) ذخیره می‌کنند.
بارکد خوان آنلاین چیست؟
بارکدخوان آنلاین یک ابزار نرم‌افزاری است که به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به یک اسکنر فیزیکی، بارکد محصولات را به صورت آنلاین اسکن و اطلاعات آنها را به دست آورید. این ابزارها معمولاً از دوربین دستگاه شما (مانند گوشی هوشمند، تبلت یا لپ‌تاپ) برای گرفتن تصویر از بارکد استفاده می‌کنند و سپس با استفاده از الگوریتم‌های پردازش تصویر، اطلاعات موجود در بارکد را استخراج می‌کنند.
بارکد محصول چیست؟
بارکد محصول یک کد تصویری است که اطلاعاتی را به صورت خطوط و فاصله‌های موازی نمایش می‌دهد. این کدها معمولاً بر روی محصولات قرار می‌گیرند و به وسیله دستگاه‌های خاصی به نام اسکنرهای بارکد خوانده می‌شوند. بارکدها برای شناسایی سریع و دقیق کالاها، موجودی انبار، قیمت‌گذاری و پیگیری محصولات استفاده می‌شوند.
